A VOLTA

Luns, derradeiro día de traballo, veñen Joshua e Maurice de HAC, primeiro chega Augustin, estes veñen con retraso así que imos tirando, aínda que temos que parar, a caixa de cambios está rebentada. El queda en Bambui, pobo anterior a Bambili tratando de reparala, eu vou indo, teño que reunirme con Protus, temos cambios de última hora na obra e quero explicarlle. Imprimo, reunímonos e volta a Bambui.

Xa chegaron Joshua e Maurice, o coche anda rebentadiño mais tiramos igualmente. Primeira parada na casa de Beloved, entrégolle os papeis cos requisitos para o visado de estudiante en España, misión cumprida.

Seguimos ata o negocio de Salomon, tardamos máis de unha hora, entre o coche que está fatal e os atascos que cada vez son maiores, agora na estación seca. Cando por fin chegamos Salomon non está alí, agardamos un ratiño e nada, non aparece así que tiramos cara o banco, alí un lío... non se empanan de nada, unha horiña máis alí agardando.

Agora imos cara a tenda da irmá de Julius, quero presentarlle a estes dous homes pois está pensando en comezar cunha ONG, intercambian teléfonos e agora toca facer o mesmo con Cyrus, que vai comezar coa identificación dos rapaces máis vulnerables na súa zona, sorpresa, resulta que Maurice e máis a unha el xa se coñecían.

Voltamos ao negocio de Salomon, agora si, aparece. Deixan alí unha fotocopiadora, é unha das poucas fontes de ingresos que ten a ONG, e está estropeada. Bueno, voltamos á casa, alí está Eric o do tellado, derradeira reunión e comemos alí xuntos, previa pregaria de Joshua, pídelle a Deus que volte seguro á casa e dalle gracias por terme traído ata eles.

Visita á obra, están a facer bloques de arxila para as particións.

Volta para a casa con Protus, tamén derradeira reunión con el, despedímonos.

Duchiña, recollo as miñas cousas e despedida da xente da casa, Stephen, a muller, que tamén bota unha pregaria, Mado e Belinda, a estas dúas vounas botar máis de menos que ao resto, estaban alí tódolos días traballando, sempre falaba con elas... Belinda dime que non quere que marche.

Agora vou ao Biberon, agora toca despedirse da xente dese bar no que tantas Castel tomei e tantas veces comín. Veñen Joseph, as checas, Augustin, Ankias, Paul, Julius e a moza, convido a unhas birras de despedida e marchamos cara a estación, eso si con media hora de retraso, xa aprendín.

Como sospeitaba o bus non sae ata as 22:30, hora oficial eran as 21:00, non está mal, pequena conversa con Julius que me vai acompañar ata o aeroporto e a sobar.

Martes, chegamos a Douala ás 4:00, chamo a John, un amigo de Stephen que traballa no aeroporto, hoxe vainos levar cara Limbe, un pouco de relax que preciso.

Cando chegamos unhas voltiñas pola vila e a almorzar, tortilla de espaguetti, pan e café, visitamos un xardín botánico no que os negros pagan 300 fcfa e os brancos 1000 fcfa, moi ben, gracias. Unha cervexiña depois doutro paseo e imos cara unha praia, chea de merda mais unha praia, pegámonos un baño, a auga está coma o caldo.

A zona é espectacular, sitio turístico eso si, imos a comer, camaróns e peixe, boísimos.

Estou canso, quedo sobado no coche durante a volta cara Douala, aínda temos tempo así que imos á casa de John, alí un bo descanso, outra cervexiña, a derradeira no pais, vemos a tele e cara o aeroporto.

Últimos cambios nas maletas, non quero pasarme de peso, facturo, paga as taxas para sair do país e a agardar.

John marcha e quedo con Julius, falamos do ben que saiu todo, a verdade nin un problema en todo o tempo que estiven aquí, depedímonos e para dentro. Paso os controis de emigración e varios máis, mañá ven o presidente ao aeroporto e están paranoicos. Cando chego ao embarque dinme que hai algo na miña maleta, ala xa dicía que que todo era moi bonito, vou a onde me indican e os maderos cunha cara chunguísima, que levas?, eu, agasallos para os meus amigos, que mais?, non sei, seguro?, e pensando recordo que levo pedras e arxila, a ver se vai ser eso, fanme romper a embalaxe e abrir a maleta, amósolles os materiais que levo, era iso, pensaban que eran drogas, menos mal.

Bueno volta á porta, no control fanme sacar o ordenador outra vez, eu, estiven aquí fai nada, e nada, estes francófonos.

E nada vou cansísimo, danme a cena no avión e a durmir.

Mércores, de novo en Estambul, lévanme a un hotel Hilton, internetm ducha quenteeeeeeeeeee, que gusto, como desfruto destas cousiñas das que as veces esquecemos por ver tan normais, aquí as vistas, vertedoiro e mezquita.

E nada vou comer algo, kebab, do de verdade, rico rico, reúnome con Sara, un paseíño cenamos unha pataca xigante rechea e volta cara o hotel.

Xoves, hoxe, levanto ás 4:00 e aquí estou no hotel, agardando polo bus que me levará ao aeroporto, nunhas horiñas xa estou ahí.

Bicos 

DESPEDÍNDOME DE BAMENDA

Venres, vou á vila a mercar cousiñas para regalarvos, primeiro paso a recoller unhas impresións para a irmá de Julius, queren comezar cunha ONG na súa vila e estoulles a facilitar a información que teño.
Fago todo rápido e volta para a casa, quero descansar e teño unha reunión ás 15:00 con Protus, chámanme Eva e Fátima, véñense hoxe para aquí, imos ao concerto de Ankias Vallyman, rastaman.
Ás 17:00 tiro cara o centro, reúnome con Julius e coas checas, e dirixímonos cara o estadio, alí xa comezou fai unhas semanas a Traid Fair, custa 200 fcfa a entrada, uns 30 céntimos. Dentro pódese ver artesanía, comida, xogos, vamos unha feira. Bebemos unhas cervexas e concerto, ata subimos ao escenario a bailar, pena que olvidei a cámara na casa. Moi divertido, despois dirixímonos a un bar discoteca, aínda que todo o mundo está sentado, mais festaaa, xa me facía falta un pouco. Volta para a casa con Mado en moto e a durmir, rebentao que estou.

Sábado, érgome ás 8:00, mini-resaca, quedei con Fátima para ir a Santa, reunímonos en Finance para coller o taxi, cando chegamos vemos a todo o mundo triste, un rapaz escapouse onte, estivérono buscando e hoxe atopárono morto no río, unha desgracia. Iamos facer hoxe unha pequena festa mais témola que suspender. O patio está casi rematado, collemos aos rapaces para que poñan as súas mans ou pés no cemento aínda fresco, unhas fotiños.

Ven o pastor a botar unha pregaria polo rapaz, marchamos, morro coa fame, paramos a comer en Comercial Avenue mais Fátima ten que marchar, despedímonos e quedamos para os carnavais de Tolosa, xa teño ganas de voltar a Euskadi.

Espero unha hora pola comida, que xente máis lenta e nada volto á casa, descanso toda a tarde, mañá tócanme máis despedidas.

Domingo, levanto temprano ben descansado e comezo a facer as maletas, almorzo e cara Santa con Belinda, alí non acabaron o traballo, precisan máis cemento, veña a soltar pasta. Os rapaces cabréanse, porque marcho, quería pasar máis tempo hoxe alí mais non me podo. 

Espera baixo o sol por un taxi, agora si que queima, paro no Biberon, quedei aquí con Protus, reunión de traballo. Unha horiña e diríxome cara Mankon, quero despedirme dos Jonas, Cyrus e compañía, hoxe vai todo moi rápido, falamos do traballo que fixemos, contentos de ternos coñecido e pouco máis, cervexiña e agora toca reunirse con Ankias, ao final quedamos para mañá.

Cando vou marchar chámame Mado, que quere que a acompañe á Traid Fair, pois o venres perdeu o dni, alá vou, máis de media hora esperando por ela, xa é noite, á fin aparece, e tamén a súa identificación, unha cervexiña e para casa.

Estou famélico e Belinda faime dous bocadillos con salsa de tomate e carne de tenreira, vou botar de menos esa salsa.

E nada vou durmir, derradeira noite en Bamenda, mañá irei tirando cara Douala.

Unha aperta

REQUIEM POR MAELO

Xoves, almorzo, duchiña e traballando na habita, de súpeto ven Belinda á miña porta dicindo non sei que de Maelo, creo que non sobrevivirá, dime, eu, que pasou? Chegamos e atopamos a Maelo no maleteiro dun coche, morto. Quedámonos paralizados, pobre canciño, non tiña nin un ano, era listísimo, cariñoso, xusto a noite anterior estiven xogando con el media hora antes de ir para a cama, sempre me viña saudar e buscaba xogos, vixiaba a casa, durmía na porta de Belinda para protexela, un can irrepetible. Mado viuno todo, o can estaba cruzando a estrada, un todoterreo adianta a un taxi e pum, bate contra o can e mátao no acto, unha pena, quedamos todos un pouco tocados. Era outro amigo africano máis.

Volto á habita fastidiado, pero bueno a vida segue, teño que ir ata a vila, reúnome con Julius está a rematar as cousas que lle encarguei, empaquetamos todo e tiramos cara Mankon, hoxe vou ver como as mulleres traballan co bambú para facer cestos, imos un pouco tarde mais non hai problema, ritmo africano.

Chegamos á casa de Cyrus e alí están as mulleres, unhas fotiños tamén coas bolsas que me fixo Jonas.

De alí movémonos cara a canteira de arxila, quero levar mostrar para facer probas cando volte, paramos un ratiño ao lado do río e falamos da posibilidade de crear aquí unha escola de arquitectura, en todo o país só existe unha, en Yaoundé, eso dixo o director do ministerio cando estiven alí.

Despídome desta xente, aínda nos queda o domingo para tomar unhas cervexiñas, volto á casa cargadísmo, que se pedras, bolsas, pulseiras... Paro medio horiña e marcho cara a casa de Joseph, imos cear alí, cando chego aínda están a cociñar, imos mercar sangría Peñasol para beber, non estaba mal. Falamos coa nai de Joseph, graciosísima, só fala o seu dialecto mais temos conversas, probablemente sen senso mais rímonos e Joseph fai de tradutor.

Ceamos "cibolla chka", ou algo así, sopa de cebola ao estilo checo-camerunés, moi boa, e despois unha deconstrución de tortilla de pataca á camerunesa, pasable.

Morro de sono, quería quedar un pouco máis, mais preciso descansar, son as 22:30 e xa quedan poucos taxis así que marcho.

Na casa peli e a sobar.

Unha aperta, nunha semaniña xa me tedes por ahí.

CASE TEMOS PATIO

Martes, hoxe negocios, érgome e almorzo, sen ducha, que lle imos facer, tiro cara a vila a reunirme con Julius e Ankias Vallyman, de profesión rastaman. Buscamos un sitio tranquilo para falar, sentámonos nunha mesa e ao son de reggae voulle amosando os festivais que temos no noso país, vai ser difícil mais vou tratar de buscarlle concertos, con comisión para min por suposto. Bueno cervexiña matutina, visitamos un estudio de grabación, que casualmente está no mesmo edificio no que nos reunimos e despedímonos.

Agora imos cara a tenda da irmá de Julius, outro negocio entre mans, estes queren zapatos, electrónica, coches... tamén por suposto a comisión, a ver que se pode facer. Aparece a moza de Julius, por fin a coñezo, e nada despídome de Julius e tiro cara o presscafe en Comercial Avenue, casualidade ou non, alí están as checas, din que xusto me ían chamar para ir a Santa, eu acabo de chamar a Augustin para que viñera recollerme. Como alí, ensalada de pasta, aceite de oliva ahahah que rico, café de verdade...

Ao rato chámame Augustin e dime que xa está na casa, merda non me entendeu, seguimos agardando, chega en 20 minutos.

Sestiña de camiño e cando chego aínda están os obreiros, xa temos case que medio patio completado, unhas fotiños. 

Suponse que terminarán o mércores, a ver se é verdade. Bueno alí no centro coma sempre risas e xogos, voltamos no coche cos obreiros, ben apretadiños e como non, control, media hora, hoxe non lles chegaba con 500 fcfa, querían 1500, corruptos!!!
Volta cara o biberon, quero pizza, non hai, quero brochetas de porco, non hai, bueno pois polo con patacas, estou famélico. Conversas interesantes con Kamila, unha das checas e Joseph, acordamos facer o xoves unha ceniña, comida checa, camerunesa e española, gustaríame facer un polbo á feira mais como que aquí non hai.

Mércores, mañá de relax, almorzo e ducha, cando me estou secando miro á miña dereita e á altura da miña cabeza atopo unha tremenda araña, peguei un chimpo, metía medo.

Decido cerrar o baño e non utilizalo ata que se vaia. Marcho cara a vila, primeira parada no negocio de Salomon, quero imprimir uns documentos, a tía lentísima, para imprimir 11 folios tirouse máis de media hora, desesperación, teño máis cousas para imprimir, e dígolle que xa virei o venres.

Vou canda Julius, un ratiño con el e coa sua irmá e voume ao Prescafe a comer, como non alí están as checas, mellor así non como só, un cafeciño e chega Augustin, imos cara CEFED, a controlar a obra do patio.

Os traballos van indo, aquí fotos para que vexades o que se leva feito.

Remataremos o patio o sábado, mentras os obreiros rematan a xornada, xogos, cancións, carreiras e risas cos rapaces, en fin, coma sempre, vounos botar de menos.

Volta cara á vila, paro no Biberon, unha cervexiña e unha empanadilla e para a casa. Cando chego coméntolles á xente de aquí o da araña, así que imos de expedición en busca dela, nin rastro, Stephen bota insecticida pola habitación e polo baño, dinme que estas arañas non morden, que se fora un escorpión sería outra cousa, tócame agardar, Durante a caza pártense o cu de min, mais e que era tremenda, bueno cervexiña mentras agardo para non envelenarme, conversas e risas con Belinda que xa está mellor e a durmir.

Unha aperta

E CHEGARON OS INSECTOS

Luns, levanto con calmiña, hoxe levarei a Belinda ao hospital, está maliña. Son eu o que ten que dicirllo ao xefe, que ademáis de levar tempo sen pagarlle, non a deixou ir ao hospital, vaia tipo.

Duchiña fresca, hoxe si que hai auga, almorzo e a esperar por Augustin, hoxe non tardou moito. Xa no hospital primeiro hai que pagar 1000 fcfa pola consulta, pasa a unha sala e dinlle que ao doctor, espera de media horiña e dinlle que ten que facer análises, 4000 fcfa, agora si que esperamos tempo, ata ás 14:30, nada dinlle que non ten malaria mais danlle o tratamento para malaria...

Cervexiña e a comprar os medicamentos, outros 5000 fcfa. A verdade é que a sanidade é un luxo neste país, tendo en conta que un soldo mensual son uns 40000 fcfa, só nun tratamento para unha enfermidade bastante común aquí vaise a cuarta parte. 

Chegamos á casa ás 16:00 estou famélico, como rápido e marcho cara Bambili a reunirme con Protus, case teñen rematadas portas e protectores para as ventanas, quero botarlles unha ollada. 

Nada dame recibos que tiñamos pendentes e acordamos máis cousiñas para a obra, estou canso mais non quero ir para a casa tan cedo, así que marcho ao Biberon.

Cervexiña e traballo, conversa co camareiro, ah estou sorprendido pois agora comeza o tempo dos "mengüin", saltamontes en cristián, é curisoso como os cazan, poñen duas placas de zinc facendo unha v, baixo esta v poñen depósitos metálicos, durante a noite acenden uns focos e estes insectos cando se apoian no zinc atraídos pola luz, esbaran cara os depósitos.

Pídolle ao camareiro para probalos, entretanto, chegan Joseph e as checas, cando aparecen os bechos sorpréndense, Joseph conta que son carísimos e moi cotizados en nadal, é coma o noso marisco. Aquí unhas fotos, non saben mal mais tampouco é para tanto, o peor é a sensación das patiñas e antenas.

Outra cervexiña e para a casa, hoxe estou cansado de verdade, o de ir ao hospital rebenta.

Unha aperta

BIG BABANKI

Domingo, levanto ben cedo, hoxe diríxome a Santa a controlar o traballo que levan feito, suponse que hoxe ían traballar, cando chamo dinme que é domingo, mais eso non é o que acordáramos, que xente, non sei para que se falan as cousas. Polo menos o traballo vai ben.

Os rapaces están almorzando así que agardo un ratiño para xogar con eles, están preparándose para ir á misa, sesión de fotos con todos eles, unhas risas.

Volto para a casa, non hai auga, preciso unha ducha, tócame agardar. Traballo e descanso, xa levava días sen parar, preciso calma.

Ás 13:00 arranco de novo, agora cara Big Babanki, quedei coas checas para coñecer onde vivían ata o dagora, merda non hai coches así que comezo a camiñar, pega o sol e paro nun posto de caña de azucre, falo cun tipo e aos dous minutos xa me está pedindo para que o leve a España, anda e que che dean. Á fin pasa un coche e chego á vila, reúnome con elas e con Ernest, o home que as acolleu as últimas dúas semanas. Gran home, diferente ao típico camerunés, preocupado pola natureza, non cree en deus... Dedícase a plantar árbores e coidar do entorno, bo tipo.

Unha cervexiña e paseo pola vila, encántanme estas aldeas no medio do monte, a xente aínda é máis amable que en Bamenda, un gusto.

Pasamos por un funeral, segundo en dous días, faise noite, unha cervexiña e ímonos cara Bamenda, no Biberon hoxe fan unha barbacoa así que alí imos, quedei con Julius e Joseph. Moi ben, agradable noite, ceamos alí ao son de Bob Marley co rapaz da foto.

As rapazas buscan aloxamento e Joseph vaillo dar, ten espacio de sobra, imos ata a súa casa que está xusto enfronte do Biberon e unhas fotiños coa nai, moi simpática.

É un pouco tarde, paso 20 minutos con Julius para coller un taxi, nada, ao final pasa o doutor David, vaia sorte e me leva á casa. Belinda sigue mal, falo con ela un rato e doulle todos os meus medicamentos, mañá imos ao hospital.

Un saúdo

FUNERAL

Sábado, hoxe asistirei a un funeral, do tío de Ankias Vallyman, o rastaman. Érgome con calma, almorzo, non hai auga como de costume a estas horas, traballo no proxecto e descanso un ratiño. Falo con Belinda que leva dous días enferma, di que ten malaria mais aínda non foi o hospital. Cóntame que o dono, que leva tempo sen pagarlle, ninsequera lle mercou as medicinas e faina traballar, vaia desgraciado, dígolle que xa llas merco eu. Sobre as 11:00 marcho cara Bamenda e reúnome con Julius, un pequeno paseo e collemos unha moto cara o lugar do funeral. Non atopamos a Ankias, damos unha voltsa e chegamos ao lugar da tumba, xusto están a tapala con terra agora. Neste enlace veredes un vídeo dese momento.

http://youtu.be/EkY7WHNPXb8

Como vedes nada que ver cos funerais de alá. Unhas fotiños.

Reunímonos con Ankias e seguímolo ata onde está el, encárgase das bebidas e comida do funeral, está moi liado, ponme a currar, dime tes que coñecer a tradición.

Sentamos nunhas cadeiras ao sol, que é matador xa e ofrécennos cervexa e millo con cacahuetes, despois empanadillas e mais tarde xa pasamos ao comedor, bufet libre, hai de todo.

Estamos por alí un rato máis e marchamos, teño ganas de relax e comodidade. Voltamos á vila, vou a unha farmacia e merco os medicamentos, despídome de Julius e para casiña.

Cando chego está o doutor David, a muller acaba dar a luz, é a súa primeira filla, dime que naceu con problemas mais que está ben. Vou canda Belinda e doullelas pastillas, segue maliña, o luns iremos ao hospital.

Chegan Jeiko, estadounidense e Chilo, mexicano, o primeiro tamén se hospeda aquí, xa os coñecera onte. Tomo unha cervexiña con eles, bueno dúas, mentres vemos fútbol. Pasoume algo raro, cando intento falar castelán con Chilo decátome que me costa falar nese idioma, bueno xa se me pasará.

Ceniña e a durmir, unha aperta.

COMEZAMOS CO PATIO

Venres, levanto ás 5:30, ás 6:00 quedei con Protus, teño que darlle cartos para que comecen no centro de discapacitados, volto á casa e a agardar pola auga coma sempre. Aproveito para traballar, hoxe voume tomar a mañá de relax. Reorganizo as miñas cousas, curro un pouquiño e ás 12:00 chega Augustin, estamos a agardar polas checas e Joseph do orfanato. Elas chegan máis este home non aparece, temos programado ir a ver o orfanato MISSPA e despois a CEFED, o centro en Santa. Chámoo e está na policía con problemas, bueno imos indo nós.

Un paseo polo centro, os nenos de aquí vese que non están tan ben como en Santa, case non sorrín, non saúdan... Este non aparece así que marchamos cara o Biberón a esperalo, unha hora e nada, marchamos cara Santa

Á chegada coma sempres risas, aínda que están cabreados conmigo porque non viñen en toda a semana, xa comezamos coas obras para o patio, este é o proxecto no que puxen a maior parte dos cartos que me enviastes, unhas fotiños, polo dagora somentes escavación para o drenaxe.

Na casa estiven facendo limpeza, e teño que vaciar maleta así que decidín regalarlle uns dos meus tenis a Romanos, que ten a mesma talla ca min, o rapaz encantado cos seus zapatos novos.

É un dos útltimos días que virei, vaime dar pena despedirme destes rapaces, pásomo pipa con eles.

As rapazas checas encantadas tamén co centro, van a comezar a vir a traballar aquí.

Voltamos e paramos de novo no biberón, unha cervexiña e para a casa a cenar, estou famélico hoxe olvidouseme comer ao mediodía, non pasa nada, ceno fabas con arroz, contundente.

E nada máis por hoxe, unha aperta.

DE PASEO COS GARDENERS

Xoves, érgome ás 5:30, hoxe vou cara Mankon, quero coñecer o traballo desta xente, son os das danzas africanas, mais realizan moitas outras actividades. Ás 6:00 collo un taxi e reúnome no centro con Augustin, primeiro temos que ir a Bafut, teño unha reunión coa empresa do tellado da obra. Como imaxinaba precisamos máis tellas, problema, na fábrica non hai suficientes, queda en chamarme mañá, a ver que pasa.

Reúnome con Julius e Cyrus na casa deste último e comezamos a nosa visita.

Primeiro a granxa de porcos.

Despois productos do campo, amósame o seu xardín, cheo de herbas medicinais, frutais, millo, patacas... teñen de todo, amósanme como se extrae a jam da terra, son tubérculos coma patacas.

Seguimos a ruta, reunímonos con un dos pescadores do grupo, tamén e vixiante nocturno, amósame unha talla que fixo con un corno, na imaxe.

Imos agora a ver as canteiras, aquí extraen manualmente pedras e arxilas de diferentes tipos.

Seguimos, agora unha plantación de cassava, vexo como se arrinca do chan esta planta, pois o que se come son as raíces.

Paramos na casa de Jonas, mencuñeiro, criador de polos, artesano... sempre me alegra ver a este home. Convídanos a unha cervexa e móstrame como traballan para facer estas bolsas tradicionais.

Conversamos sobre prantas mediciñais, explícame o uso que da ás plantas, ten unha botica natural na súa casa, todo o valado ao redor ten prantas que usa para curar. Cóntanme que esto non se aprende en ningún sitio, algunhas veces soñan con que alguén lle di que prantas deben usar, ao di seguinte aparece alguén con problemas, entón collen as prantas que lle dixeron no soño... Foto de familia.

Voltamos á casa de Cyrus e sácame todo o matrerial artesanal que teñen, máscaras, instrumentos, sillas...

Insiste en convidarnos a outra cervexa, bueno, que lle imos facer, conversamos sobre política, as señais que nos guían, como traballar, moi interesante.

Agora marcho con Julius ata a súa casa, un ratiño e a comer ao centro, achu, facía que non o comía, non me senta moi ben desta vez así que marcho para a casa, sesta de dúas horas e curro no ordenata, sigo canso así que vou a durmir temprano.

Unha aperta